Erik
Bomans’ boekje ‘Erik of het klein insectenboek’ (1941) is dit jaar de winnaar bij ‘Nederland leest’. Het wordt door de Nederlandse bibliotheken gratis aangeboden aan iedere scholier die bibliotheeklid is. Naar aanleiding van de titel hadden we hier in huis een taalkundig probleempje. Waarom heeft het woordje ‘klein’ geen verbuigings-e? Je zegt toch niet: ‘het klein boek’, je zegt: ‘het kleine boek’. We kwamen eruit: als er een e gestaan had, zou het boek over kleine insecten gegaan zijn. Nu slaat het woordje ‘klein’ op ‘insectenboek’. Typisch dat ‘een’ klein insectenboek heel gewoon en duidelijk is, terwijl ‘het’ kleine insectenboek tot misverstand leidt. En dat je dat misverstand kunt opheffen door de verbuiging weg te laten! Die taal van ons toch!
Wereldeinde?
Komt er een eind aan de wereld?
Wat weten we toch veel niet! Vanmorgen moest -volgens de voorgegeven bijbellezingen- mijn preek in Heerhugowaard gaan over ‘het einde van de wereld’. Bij de voorbereiding besefte ik al dat we het vroeger vanzelfsprekend vonden dat er een keerr een einde aan de wereld(geschiedenis) zou komen en aan de hand van de bijbel probeerde ik me daar een voorstelling van te maken. Mede door de onlangs in Qumran gevonden parallelteksten weten we nu dat er bij de bijbelschrijvers niet van een biologische of sterrenkundige eindtijd sprake is -dat laten we tegenwoordig graag over aan evolutiedeskundigen of astronomen- maar eerder van een politiek-militaire verwoesting van hun wereld. Bijvoorbeeld bij de profeet Maleachi door het ‘overrulend’ optreden van Alexander de Grote, bij de evangelist Lucas door het ‘rücksichtsloze’ uit de weg ruimen van o.a. de Joodse samenleving door de Romeinse legers in de eerste eeuwen van onze jaartelling. Van het volledige einde van dé wereld weten we niets! Wel bevelen de ‘voorlopige’ verhalen ook ons een bepaalde mentaliteit aan: een soort vertrouwen -want ‘het einde volgt niet terstond’-, een boven het natuurkundige, sterenkudige en politieke niveau uitstijgende ‘standvastigheid’ -‘laat u niet uit het veld slaan’- en een op je hoede zijn voor populistische betweters.
Er werd in de kerk aandachtig geluisterd. Ik denk dat ieder zocht naar zijn eigen gedachten in deze. En dat alles wat ik zei in verband werd gebracht met de ramp in de Filipijnen.
Oek de Jong
Afgelopen maandag maakte ik in Utrecht een boeiende studiedag mee over het werk van de schrijver Oek de Jong. Hij was zelf aanwezig en voerde ook kort het woord, vooral om vragen te beantwoorden. Het was een hele opgave om alles wat er door de vele sprekers naar voren werd gebracht meteen te verwerken -de ene spreker is retorisch meer begaafd dan de andere-, maar ik zat bijna de hele dag op het puntje van mijn stoel. Het ging vooral over de ‘mystieke’ dimensie van zijn werk en over zijn laatste boek ‘Pier en Oceaan’. Ik ben het nu aan het lezen en vind het prachtig. Het sluit aan bij de nieuw opgekomen trend om ‘religie’ weer serieus te nemen (de Siebelink-trend, zeg maar) en zijn schrijfstijl is zo fijngevoelig en dicht bij de ervaarbaarheid dat ik al zeker weet dat ik alle ruim achthonderd bladzijden doorkom! Vóór ik het boek kocht, had ik de titel al gehoord. Ik stelde me een kruipende worm op de oceaanbodem voor (hoe mystiek!), maar nu zag ik dat de schrijver zichzelf (of de hoofdpersoon) fotografisch heeft afgebeeld op de voorkaft, zittend op een pier, in de betekenis van een uitloper in zee!! Het kwam er niet van, maar ik had hem willen vragen of hijzelf bij het bedenken van de titel ook niet even aan een worm gedacht had?!
Zlatan
Sinds ik voetbalfan ben geworden, heb ik uiteraard mijn helden. Maar ik ben niet erg trouw. Christiano Ronaldo kan bij mij (nog) niet kapot, maar Messi is bij mij intussen verdrongen door Zlatan Ibrahimovic. Wat is dat een geniale goalgetter! Ik weet wel dat Messi er niets aan kan doen wegens blessureleed, maar het is nu eenmaal een harde wereld, de fanwereld. Ik houd u op de hoogte en zal u berichten als Messi weer in mijn genade wordt aangenomen!
Hoevinudie?
Weer enkele vragen van pientere Pietje! Waarom moet je om een waarzegger te bezoeken een afspraak maken? Als onze knieën andersom zaten, hoe zouden stoelen er dan uitzien? Waarom bestaat er geen kattenvoer met muissmaak? Enz. enz.!