Elk nieuwjaar word ik -ik hoop net als u- bestormd met beste wensen voor het op gang gekomen nieuwe deel van onze jaartelling en hopelijk voor mijn deelname daaraan. Soms vraag ik me wel eens af of die wensen wat uithalen en waar ze eigenlijk toe dienen. Gaat er enig effect uit van de -meestal oprechte- attentie die er mee wordt toebedeeld?

We leven hier in een van de rijkste en best georganiseerde landen van de wereld. En misschien nog wel in het mooiste gedeelte daarvan. In de hoop dat onze extra-parlementaire regering een beetje zal bijdragen aan de waarmaking en handhaving daarvan.

Advent is Wachttijd. Volgens ‘Mwah’, van wie of wat ik soms gebruik maak voor mijn ‘Hoevinudie’ (zie hieronder), kun je op deze stelling reageren met ‘Je wacht wat af in die afwachtende houding’. Toen ik die reactie nog eens tot mij door liet dringen…

Afgezien van het Twentse ‘uit de tijd gekomen’, betekent “uit de tijd” bijna hetzelfde als ‘uit de mode’. Toch maak ik zelf een groot verschil: ‘een andere tijd’ wekt mijn interesse, ‘een andere mode’ niet. Mode is tijdelijk en heeft de bijbetekenis van vluchtig, tijdelijk heeft soms iets van actueel…

Ik weet niet of het woord bestaat -volgens Van Dale wél- maar: onze straat is opgebroken. Niet op één plek maar op meerdere. Het verkeer wordt omgeleid naar Twee- en Drieboomlaan, die daardoor nog moeilijker door te komen zijn dan anders.

”Oude voeten – koude voeten’ hoorde ik iemand zeggen. En inderdaad, ik herkende dat. We hebben dan wel een mooie herfst, de kleuren van de natuur schitteren om ons heen in de bomen en de tuinen, maar lichamelijk hebben we bij het naar bed gaan graag een extra deken op grijpafstand…

De titel van dit item is misschien wat overdreven, maar mijn weergave ervan vast niet, al betreft het een misschien alledaagse gebeurtenis in de natuur. Van de week bleek een spin een venijnig web over het uitkijkraam van mijn woonkamer te hebben gesponnen om insecten te vangen ter verorbering.

Sommige mensen mopperen altijd over het weer. Dan weer te koud, te nat, te heet, te droog, of dan weer te veel en dan weer te weinig regen. De oppergod zal wel denken: het is ook nooit goed.

Met intense aandacht lees ik de onlangs uitgekomen biografie van Huub Oosterhuis. Er was al eerder, toen hij nog niet gestorven was, zoiets verschenen, genaamd ‘De paus van Amsterdam’, maar nu, tien jaar later, heeft de schrijver daarvan, Marc van Dijk…

Vooral via krant en televisie probeer ik iets te begrijpen van de ontwikkelingen in Oekraïne. Terwijl ik me afvroeg hoe ooit de machtsbeluste Russen uit dit op West-Europa gerichte land zouden kunnen worden verdreven, kwamen de berichten door dat het Oekraïnse leger zelf bezig was een stuk van het Russische gebied te veroveren. Hoe dit te verklaren en te beoordelen?

Gelukkig zijn de Olympische Spelen in Parijs nog niet afgelopen. Ik geniet elke middag van de beelden op de televisie en heb dan in deze warme dagen het prettige gevoel dat ik er wel bij ben, maar er niet aan hoef mee te doen. Vorige keer heb ik in deze rubriek doen weten dat ik het niet waardeer dat sommige wedstrijden nogal buiten de inner circle van de stad worden gehouden…

In een huis waar meerdere mensen wonen, zoals het onze, heb je zo nu en dan een feestje. Dat is zondag 21 juli bij ons het geval: mijn jongste broer en zijn vrouw vieren hun veertigjarig huwelijk met een tuinfeest. Hij is tevens de beheerder van ons Margriet-complex, maar de feestelijkheden zullen zich beperken tot een familiesamenkomst waarvoor ook de Amerikaanse familieleden van mijn schoonzus zullen overkomen.

Terwijl het deze maanden buiten ‘wisselend’ weer is -de ene dag zonnig en warm, de andere regenachtig en kil-, vermaak ik me de meeste uren binnenshuis met boeken, kranten en televisiekijken, met corresponderen (deze nieuwsrubriek bijvoorbeeld) en bijbelstudie.

Afgelopen maandag hebben we in grote droefheid met een grote kring van familie en vrienden afscheid genomen van mijn broer JAN in ’t Zand (N.H.). Hij was mijn drie jaar jongere oudste broer van wie ik heel mijn leven plezier heb gehad. En velen met mij.

De post bracht me gisterochtend -toch nog onverwachts- de overlijdensannonce van mijn echte jeugdvriend Gerard Gerelings. Ik wist dat hij medisch gezien was uitbehandeld. Hij had me op de hoogte gesteld van zijn hopeloze toestand en we hadden daarover een openhartig gesprek gehad.

Van huis uit hebben mijn broers en zussen en ik een empathische beleving van de natuur om ons heen meegekregen: zon-regen – water-grond – planten-dieren (respectievelijk gekweekt of beluisterd) – ijs-sneeuw – onweer-storm – enz.-enz. : vooral via onze vader werden we ingewijd in heel wat van het geheim ervan.

De Babylonische Ballingschap, heeft bij mij een positieve bijbetekenis. Niet alleen vanwege Boney M. die met haar ensemble psalm 137 vanuit de Jamaicaanse rasta-meezingcultuur in 1979 zo onvergetelijk op de plaat zette, maar ook omdat in die periode van de Joodse (Judese) geschiedenis (597-536 v. Chr.) …

Een sportman ben ik eigenlijk nooit geweest. Actief niet: mijn vader was in zijn tijd  wel een van de oprichters van Strandvogels, maar op het groene veld tussen zeedijk en Nes was ik wat dat betreft een mislukte zoon, die door zijn jongere broers moest worden goedgemaakt. En op het seminarie kwam ik nooit verder dan een beetje volleyen. Maar ook passief niet: toen we de Tour de France nog niet via de tv maar alleen per radio konden volgen -met Theo Koomen, dat wel- had ik de neiging uit te zoeken of er op Hilversum 4 niet iets ‘waardevollers’ te vinden was.

Als een soort paasgeschenk kreeg ik geheel onverwachts -tegelijk met goede paaswensen op soms prachtige ‘ansichtkaarten’- een mooi uitgegeven boekje met een fijnzinnige roman. Nu ben ik niet meer zo’n romanlezer en beperk ik me liever tot historische ‘romans’ en biografieën, maar ‘Wat de stenen ons vertellen’ van de Parijse Clara Dupont-Monod over het omgaan met een broertje ‘met beperkingen’ in een Frans gezin boeit me zeer.

Ik sprak mensen die bij de schaatswedstrijden in Thialf waren geweest. Het was hun opgevallen dat -anders dan in menig voetbalstadion- alles zo goed georganiseerd en toch zo gezellig en gemoedelijk was geweest. En dat er geen agressieve sfeer heerst bij dit soort sport waarin toch ook de nodige concurrentie meespeelt. Je weet nooit wat er zich soms op de achtergrond voordoet,

In het Amsterdamse Rembrandthuis wordt van 2 maart jongstleden tot 26 mei aanstaande een bijzondere tentoonstelling gehouden over hoe Rembrandt als schilder beïnvloed werd door de hem omringende toneelcultuur van zijn stad.
Dr. W. G. Hellinga in zijn boekje ‘Rembrandt fecit 1642’…

Van enkele vroegere parochianen kreeg ik de vraag of ik vanuit mijn achtergrond eens wilde reageren op de manier van afsterven van het echtpaar Van Agt. Na enig nadenken vond ik een korte samenvatting: het is de strijd tussen twee richtingen bij de vraag: Van wie is ons leven, wie gaat er over ons bestaan? De religieus-gevoelige mens zal geneigd zijn te denken: in heb mijn leven niet bedacht of veroorzaakt: het werd mij aangedaan en toevertrouwd vanuit de krachten van de natuur en de wil van God. De meer op onafhankelijkheid en zelfstandigheid ingestelde mens zal denken: mijn leven is van mij.

Februari – mag aan het begin van een zin of als kopje nog met een hoofdletter! – begon bij ons met een stralende dag. In de nacht na prinses Beatrix’ verjaardag is het wel nog flink koud geweest -zonder vorst-, maar de nieuwe maand bracht bijna al een beginnende lente.

Gelukkig is er in ons land -tot nu toe- in elk geval dit jaar één dag geschaatst op natuurijs. Buitenijs moet je het eigenlijk noemen want soms komen er toch nog machines aan te pas.
Binnenijs is heel wat anders, al heb ik erg genoten van de verrichtingen in Thialf: de sfeer daar is ook een geweldige opkikker, zo bleek op de televisie.

Het was misschien de eerste keer in mijn leven dat ik op oudejaarsavond niet naar een kerkdienst was geweest: in de regioparochie waar ik bij hoor waren er alleen ochtenddiensten, waarschijnlijk omdat het een zondag was. Ik vond dat jammer want de sfeer van een dank- en gedenkviering op laatste avond van het jaar heeft mij altijd sterk aangesproken.

Er loopt sinds kort een wonderlijk jong kind in onze tuin: wakker, snel en speels. Hij helpt al een beetje zijn grootvader, mijn broer, die voor de winter de tulpen in de grond moet hebben. Het is de in het begin van vorig jaar geboren zoontje van mijn neef en zijn vrouw, ik ben dus zijn oudoom.

In het algemeen ben ik niet geneigd me gemakzuchtig aan te sluiten bij de zogenaamde ‘publieke opinie’. Misschien heeft u dat wel gemerkt bij het volgen van deze halfmaandelijkse rubriek. ‘Men zegt’ is voor mij vaak een uitnodiging om iets tegendraads te beweren. Dat geeft enige levendigheid aan een gesprek of een geschreven stukje. Of is het eigenwijsheid?

In de spanning om de komende verkiezing van de nieuwe Tweede Kamer is het woord peiling bij mij naar binnen geslagen. Etymologisch -je schrijft het met ei en het komt van een oud woord dat niveaubepaling betekent tegenover pijl dat van het Latijnse pilum (=staaf) is afgeleid en waar ons pilaar op teruggaat- maar ook sociologisch…

Het is me opgevallen dat de laatste tijd de kranten en tijdschriften zich niet (meer) generen om aandacht te besteden aan 2 november: Allerzielendag. Ook in betrekkelijk anti-rooms geworden uitgaven of artikelen uit vroegere seculiere of protestantse hoek lijkt er een opgeleefde belangstelling te zijn voor het zoeken van contact met overledenen.

Namen kloppen vaak niet. Voornamen haast nooit, achternamen meestal niet. Als je naar de oorspronkelijke betekenis kijkt tenminste. Neem nou mijn geboortedorp: Appelman verkocht eieren, Peerdeman geen paarden. Bakker was melkboer of kruidenier, De Haan of Slijkerman bakker. Onze buurman Bakker was veeboer. Bakker was melkboer of kruidenier, De Haan of Slijkerman bakker.