Medemalaca Vocali
Gisteravond was ik in Medemblik in de oude en mooie Bonifatiuskerk voor het jubileumconcert van het grote amateurskoor Medemalaca Vocali (waar mijn broer uit De Goorn aan meedoet). Er werd met enthousiasme gezongen, de zanglust spatte eraf. Het meest heb ik genoten van het programma na de pauze: Van Beethovens Chorfantasie. Prima begeleid op de vleugel door Ramon van Engelenhoven, inspirerend gedirigeerd door Onderdijker Jan Laan en met begrip gezongen door het grote koor van meer dan honderd leden. Men noemde Van Beethoven vroeger soms ‘le nectar delicieux pour les hommes’. Terecht!
Sobere Maaltijd
Afgelopen vrijdag mocht ik in het gezelschap van de Sobere Maaltijd in Hoorn het tafelgesprek inleiden over het thema van dit jaar: ‘Gastvrijheid’. Naar aanleiding van het verhaal in Lucas 14: 15-24: ‘Komt allen van de straten en de pleinen op mijn maaltijd, want de genodigden willen niet komen!’ Waarschijnlijk zit daar bij Lucas een verwijzing in naar de Judese afwijzers van Jezus en zijn openheid naar de ‘heidenen’, maar wij gingen er anders mee aan de gang aan de hand van drie stellingen. Misschien vindt u die ook interessant, het waren:
1. Daklozen huisvesten is overheidstaak en hoeft niet door particulieren te gebeuren. 2. Ook in een tehuis kun je je thuisvoelen. 3. Je hoeft niet gastvrij te zijn.
Tolstoj
Diezelfde avond had ik nog een bijeenkomst. In de gesprekskring waar ik al jaren lid van ben. Daar ging het over de geestelijke ontwikkeling van Lev Tolstoj, de grote Russische schrijver (1828-1910). Hij kwam uiteindelijk tot een diepgaande vergeestelijking die na ‘Oorlog en Vrede’ en ‘Anna Karenina’ soms wat zweverig overkwam maar ons een boeiende correspondentie tussen hem en Mahatma Ghandi opleverde. Een van de ontdekkingen die we in de gespreksgroep deden, was dat Tolstoj zo goed als nooit het woord ‘Jezus’ en bijna altijd het woord ‘Christus’ gebruikt als hij het heeft over het evangelie en het Nieuwe Testament. Daaruit blijkt dat er in zijn tijd nog nauwelijks besef was van de historische Jezus en zijn Joodse identiteit voorzover die nog enigszins is terug te vinden achter de ingekleurde verhalen over Jezus als ‘de christus’ van Paulus en de vier erkende evangelisten. Tolstoj had wel bewondering voor de ‘zelfontlediging’, de armoe, de eenvoud en de solidariteit van Jezus, maar zag in hem toch meer een goddelijke geest dan een joodse profeet en medemens. Daar ligt nu net het verschil tussen ‘Christus’ en ‘Jezus’. De nieuwere theologie van onze tijd is meer geïnteresserd geraakt in de Jezus-kant en laat de Christuskant graag aan de kerkelijke vereringstraditie over.
Tefaf
Het was weer zover: van 16 tot en met 24 maart de Tefaf-kunsttentoonstelling (met verkoop) in Maastricht. De meesten van ons zullen daar weinig mee te maken hebben: zoiets hoort bij ‘de rijken der aarde’. Toch ben ik er een keer mee in aanraking gebracht. Een flink aantal jaren geleden raakte ik goed bevriend met Gert Groenendijk, een ‘man in welstand’ te Middenmeer. Hij was bemiddeld geworden door als directeur van een middelbare beroepsschool in Rotterdam naast zijn practische inzet op schoolgebied ook boeken te schrijven en uit te geven waarin een nieuwe onderwijsmethode voor zijn soort scholen werd ontwikkeld. Dat heeft hem geen windeieren gelegd: zijn boeken waren een succes. Hij kon ervan in een riant huis gaan wonen in de Wieringermeer en ontwikkelde daar een bijzondere en dure hobby: tin verzamelen. Hij werd zelfs een expert op dat gebied en werd opgenomen in het bestuur van de Nederlandse Tinvereniging. Hij werd uitgenodigd met zijn tinverzameling -die sinds zijn dood bewaard wordt in het Westfries Museum in Hoorn- mee te doen aan een toenmalige Tefaf. Als insider mocht hij twee gratis toegangskaarten geven aan familie of vrienden en ik viel in de prijzen! Met mijn Rotterdamse zus ben ik er gaan kijken en ons verwonderen. Op een gegeven moment zagen we ergens in een vitrine twee kleine antieke borrelglaasjes staan die te koop werden aangeboden. Bij navraag bleek de prijs ons erg mee te vallen en zelfs voor ons haalbaar. Ik liep in die dagen rond met dankbare gevoelens voor de gastvrijheid van mijn zus in Rotterdam en hield bovendien van een borrel, dus: ik heb ze gekocht. Sindsdien wordt er in mijn familie gedronken uit Tefaf-antiek!
Hoevinudie?
NRC van 10 maart 2019 Robbert Dijkgraaf:
De samenleving heeft burgers nodig die persoonlijk kunnen en durven investeren in de publieke zaak.
